-
1 җыю
перех.1) собира́ть/собра́ть ( воедино), созыва́ть/созва́ть (кого-л.)җыелыш җыю — созва́ть собра́ние
дусларны җыю — собра́ть друзе́й
халыкны җыю — созва́ть наро́д
2) собира́ть/собра́ть, набира́ть/набра́ть || сборуңыш җыю — собира́ть урожа́й
гөмбә җыю — собира́ть грибы́
бер чиләк кыяр җыю — набра́ть ведро́ огурцо́в
мамык җыю — сбор хло́пка
3) копи́ть, нака́пливать, накопи́ть, собира́ть/собра́ть, коллекциони́ровать (что-л.) || скопле́ниесәнгать әсәрләрен җыю — собира́ть произведе́ния иску́сства
акча җыю — копи́ть де́ньги
4) собира́ть/собра́ть, монти́ровать, смонти́ровать, составля́ть/соста́вить (что-л.) ||а) сбо́рка (мотора, часов и т. п.)корабль моделен җыю — смонти́ровать моде́ль корабля́
станок(ны) җыю — сбо́рка станка́
б) сбо́рочныйҗыю цехы — сбо́рочный цех
5) собира́ть/собра́ть, взима́ть || сборвзнос җыю — собира́ть взно́сы
налог җыю — сбор нало́га
кирәкле мәгълүматлар җыю — собра́ть ну́жные све́дения
6) перен. собра́ть, мобилизова́ть себя́; набра́ться ( чего)бөтен кыюлыкны җыю — набра́ться сме́лости (ду́ху)
бөтен көчне җыю — собра́ть все си́лы
көч җыю — копи́ть си́лы, собра́ться с си́лами, накопи́ть си́лы
акыл җыю — набра́ться ума́ (ра́зума)
7) прибира́ть/прибра́ть, убира́ть/убра́ть, прибира́ться/прибра́ться, убира́тьсяурын-җирне җыю — убра́ть посте́ль
бүлмәне җыю — прибра́ться в ко́мнате
8) диал. хорони́ть/похорони́ть ( кого)мәетне җыю — похорони́ть поко́йника
9) подбира́ть, подтя́гиватьчәчне толымга җыю — подобра́ть во́лосы в ко́су́
10) принима́ть/приня́ть, набира́ть/набра́тьзаказлар җыю — набира́ть зака́зы
11) в разн. знач. набира́ть/набра́ть ( что-кого)телефон номерын җыю — набра́ть но́мер телефо́на
мәкаләнең текстын җыю — набра́ть текст статьи́
төзелешкә эшчеләр җыю — набира́ть рабо́чих на строи́тельство
12) скла́дывать/сложи́ть, подбира́ть/подобра́ть, поджима́ть/поджа́тьаякларны җыеп утыру — сиде́ть подобра́в но́ги
13) перен. впи́тывать/впита́ть (влагу, запахи)14) полигр. набира́ть/набра́ть || набо́рмәкаләне петит белән җыю — набра́ть заме́тку пети́том
•- җыеп алу- җыеп алынмалы
- җыеп кую
- җыеп чыгу -
2 төр
сущ.1) вид, разнови́дность ( в классификации)туфрак төрләре — разнови́дности по́чвы
продукт төре — разнови́дность проду́кта
кыяк - яфракның бер төре — злак - э́то вид листа́
яңа төр товарлар — това́ры но́вого ви́да
2) лог.; филос. вид ( в отношении к роду)музыка -сәнгать төре — му́зыка - вид иску́сства
3) биол. вид || видово́йтөр иммунитеты — видово́й иммуните́т
•- төрен төргә аеру
См. также в других словарях:
артист — 1. Сәнгать әсәрләрен халык алдында башкаручы 2. күч. Бик кыланчык һәм уенчак кеше тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
музей — Сәнгать әсәрләрен, техник, тарихи, фәнни табигый экспонатларны һ. б. җыеп саклый һәм күргәзмәгә куеп тота торган оешма … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
реставрация — ләү – 1. Бозылган, тузган, искергән нәрсәләрне (күбесенчә сәнгать әсәрләрен) элекке хәленә кайтару, яңарту эше 2. Элеккеге, бәреп төшерелгән политик стройны яңадан торгызу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сәнгатьле — (СӘНГАТЬЛЕЛЕК) – Нәфис, матур, шул өлкәдәге сәнгать таләпләренә туры китерелгән; яхшы сыйфатлы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чагылу — I. 1. Ялтырау, ялтырап күренү; яктылык нурлары кире кайту. Ялтырау, күренү (нин. б. яктылык шәүләсе тур.) 2. Кешедәге нин. б. рухи хәл, үзенчәлек, уй беленү (хәрәкәтләрдә, йөздә һ. б.). Нин. б. үзенчәлек, билге күренү, беленү 3. Сәнгатьле… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
студия — 1. Сынлы сәнгать остасының мастерское 2. Рәссам, скульптор яки артистлар әзерли торган мәктәп. Күбесенчә яшь кадрлардан (артист һәм рәссамнардан) торган, уку һәм иҗат эшләрен бергә кушып алып баручы сәнгать коллективы 3. Кинофильмнар эшләп чыгара … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фактура — 1. Сәнгать әсәрләрендә сәнгать техникасының үзенчәлеге 2. Тукыма, пыяла һ. б. ш. ларның эшкәртелү үзенчәлеге, төзелеше 3. Товар алучыга җибәрелгән товарның исемнәрен, санын, хакын язып тапшырыла торган рәсми кәгазь; счет … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эмаль — 1. Оксидлашудан саклау өчен металл әйберләргә сылап ябыштырыла торган пыяла сыман ялтыравыклы масса; шулай ук сәнгать әйберләрен каплый (йөгертә) торган ялтыравык. күч. Нин. б. шома һәм ялтыравык өслек 2. Шундый масса белән йөгертелгән,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хезмәт — 1. Кешедән акыл яки физик көч таләп итә торган максатлык эшчәнлек, эш 2. Шундый эш нәтиҗәсе буларак фәнни, әдәби яки сәнгать әсәре 3. Көч, энергия әз хезмәт түкмәдем. Тырышлык 4. Эш (урыны) , вазифа директорлык хезмәтеннән тыш укыта да 5. Армиядә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
академизм — 1. Фәндә, укуда, сәнгатьтә практика һәм тормыш таләпләре белән аз бәйләнешле, башлыча теориягә корылган юнәлеш 2. Сынлы сәнгать өлкәсендә аерым классик (антик) үрнәкләргә иярүнең яшәп килгән традицияләрен саклый торган юнәлеш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
галерея — 1. Бинаның аерым өлешләрен тоташтырган яки фасад буенча үткән түбәле озын тар коридор 2. Театр, цирк залларында өске ярус; галерка 3. Хәрби корылмаларда, тау яки җир асты эшләрендә җир асты юлы 4. Нәфис, сынлы сәнгать әсәрләреннән төзелгән музей… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
